Levend verlies: Rouwen over meer dan alleen de dood

Veel mensen zijn bekend met het verdriet na het overlijden van een dierbare. Dat is een heel belangrijk deel van de rouw zoals wij dat kennen. Rouw en verlies komen echter in veel meer vormen voor in ons leven. Zo ook levend verlies. En omdat rouw en verlies zoveel in beweging kan brengen in onszelf, of ons juist stagneren, kan het ook heel bepalend zijn in jouw leven.

Wat is levend verlies?

‘Levend verlies’ zijn de verliezen die we ervaren zonder dat er een sterfgeval aan te pas komt, maar die toch diepe impact hebben. Denk hierbij aan verlies van gezondheid, relaties, dromen, onvervulde ambities, werk, kinderloosheid, religie, of zelfs een levensfase. (kindertijd, jeugd, pensioen, emigratie).

En nog subtieler, maar niet met minder impact, het verlies van vertrouwen, van veiligheid, van kind zijn, van jezelf zijn, van identiteit, van je onschuld of van idealen. Of het niet gezien of gehoord worden.

Levend verlies en het trainen van je vermogen tot verlies

Als je de vele verliezen – die je door de jaren heen hebt geleden – en de kleinere vormen van rouw (h)erkent, ontwikkel je rouwkracht. Je traint je vermogen tot verlies.
Dan kun je doorgaan met leven, zonder onderhuids het gevoel te hebben dat je aan het overleven bent.

Als je gewoon maar doorgaat, merk je waarschijnlijk dat je vaak een actief hoofd hebt, doordat er allerlei gedachten en gevoelens spelen. Je loopt met niet erkent verdriet rond. En ondertussen voer je – zo goed en kwaad als het kan – alles uit wat in je agenda staat. Maar is dat leven? Vaak ervaar je dan gevoelens van verdriet en eenzaamheid. Die kunnen je veel leefplezier ontnemen.

Rouw en verlies vraagt om te wennen aan een nieuwe realiteit die we uiteindelijk in ons leven dienen te integreren. Het verandert ons. In mijn rouwbegeleiding staan we stil bij wat je hebt verloren. Wat ben je precies verloren? Door stil te staan bij jouw ervaring van verlies, erken je dit verlies voor jezelf. Daardoor kan je lichaam zichzelf meer ontspannen en zullen je gedachten rustiger worden. Je zult dan in het hier en nu ruimte krijgen voor andere ervaringen.

Oefening: In Kaart Brengen van Levend Verlies met een Mindmap

Het maken van een mindmap is een effectieve manier om stil te staan bij de verliezen in je leven. Door jouw persoonlijke ervaringen met levend verlies eens in beeld te brengen, geef je jezelf ruimte om deze gevoelens te herkennen. Dit kan betrekking hebben op verlies in allerlei vormen; je ouderlijk huis, een scheiding, het verlies van een baan, het wegvallen van collega’s, uitdagingen in je gezondheid, of verminderde vrijheid.

Maak eens een mindmap en laat in de kern jouw verlies centraal staan. Werk eromheen met vertakkingen van specifieke verliezen of veranderingen. Misschien zie je waar bepaalde emoties steeds terugkeren. Door dit helder voor jezelf in kaart te brengen, kun je inzicht krijgen op de impact van jouw verliezen in je leven. Wat doet dit met je?