Zo kom je van jouw opgejaagd gevoel af

Nic Thuisvaart

Je slaapt slecht, je bent nerveus, opgejaagd en je voelt je niet gelukkig. Misschien merk je dat je snel geïrriteerd raakt, en dat zelfs kleine dingen je boos maken. Veel mensen ervaren precies hetzelfde. Het gevoel dat je continu “aan” moet staan en dat er altijd meer van je wordt verwacht, kan je compleet uitputten. Maar hoe ben je hier terechtgekomen?
En belangrijker nog, hoe kom je hier vanaf?

Waar komt dat opgejaagde gevoel vandaan?

Voordat je dit onrustige en nerveuze gevoel kunt verhelpen, is het van belang om eerst te kijken naar de oorzaak hiervan. 

Van jongs af aan leren presteren

Vanaf het moment dat je als kind naar groep 3 gaat, begint de focus op het leveren van prestaties. Je krijgt een stickertje van de juf of meester als beloning bij goede resultaten. Daarnaast ontvang je ook drie maal per jaar een rapport, waarbij alles wat je doet wordt uitgedrukt in cijfers van 1 t/m 10. Je leert dat succes gelijkstaat aan goede cijfers, en dat er voor je wordt geklapt als je iets goeds doet. 

Daarna volgt de werkdruk en is de oriëntatie een goede baan. Je krijgt  functioneringsgesprekken op je werk en persoonlijke ontwikkelingsplannen. In het hele ‘systeem’ ontstaat dan min of meer vanzelf een vorm van competitie. Een groepsdruk. Want wie krijgt de baan of de promotie? Wie is de beste? Je wordt geconditioneerd om succes te definiëren in termen van prestaties, en dat gevoel neemt je langzaam over. 

Vergelijkingen en Perfectionisme

Wat het gevoel erger maakt, is de constante vergelijking met anderen. Je krijgt dan weliswaar geen rapport meer, maar om aan de buitenwereld te laten zien dat je succesvol bent, wordt het belangrijk om een mooie auto te rijden, een perfect lichaam te hebben, de ideale gelukkige relatie, en de mogelijkheid om exotische vakanties te kunnen boeken en dat te delen met de rest van de wereld. Het gevoel van “niet onder willen doen”  wordt versterkt door sociale media en laat je continu twijfelen aan jezelf. Je voelt de drang om te bewijzen dat jij ook succesvol bent, wat leidt tot een eindeloze cyclus van meer willen doen en nooit tevreden zijn.

Technologie: Altijd bereikbaar, altijd ‘aan’

Tegenwoordig zijn we altijd met technologie aan elkaar verbonden, en dat zorgt ervoor dat het moeilijk is om even stil te staan. E-mails, appjes, werk dat nooit ophoudt – het voelt alsof je nooit écht kunt ontspannen. De grens tussen werk en privé is verdwenen, en je hoofd draait overuren.

Prestatiedrang: Het verlangen om erbij te horen

Je hebt geleerd om ‘erbij te horen’. Eerst in het gezin, daarna in de klas en later op je werk. Je ontwikkelt de angst om niet goed genoeg te zijn en om fouten te maken. Vaak ligt er een diepere angst onder prestatiedrang, namelijk dat je denkt dat je zonder die prestaties niet de moeite waard bent. Dit komt voort uit perfectionisme en de behoefte aan externe goedkeuring. 

Presteren geeft vaak een korte termijn beloning. De dopamine-kick die je krijgt van een voltooide taak of een schouderklopje of een ‘like’ werkt verslavend, maar het houdt je gevangen in een cyclus van steeds meer willen.

En wat verborgen dient te blijven zijn je gevoelens. Zoals onzekerheid, angst, schaamte en eenzaamheid. Dit verberg je door constant in controle te willen zijn. En die constante controle is op de langere termijn ongelooflijk vermoeiend.

De gevolgen van deze prestatiedruk en prestatiedrang

Het gevoel van de continue prestatiedruk heeft behoorlijk wat negatieve gevolgen.


Burn-out en Uitputting

Als je voortdurend het gevoel hebt dat je moet presteren, raak je uitgeput. Je lichaam en geest kunnen deze druk simpelweg niet aan op de lange termijn. Het resultaat? Burn-out. Je voelt je leeg, zowel fysiek als emotioneel. Je komt op een punt waar je niet meer weet hoe je verder moet.

Verlies van plezier in wat je voorheen wel leuk vond

Door deze focus op prestaties verlies je langzaam het plezier in activiteiten waar je eerst veel plezier aan beleefde, zoals je hobby’s. Je raakt gevangen in een constante cyclus van ‘moeten’.

Relaties lijden onder de druk

Als je altijd bezig bent met je best doen, blijft er weinig ruimte over voor de echte connectie.
Je hebt minder tijd en energie voor de mensen om je heen, wat kan leiden tot isolatie en eenzaamheid. Je bent misschien fysiek aanwezig, maar mentaal ben je continu ergens anders. Door het missen van de connectie kun je het gevoel ervaren dat je langs elkaar leeft. Maar omdat er niet over gesproken wordt en niemand de olifant op tafel durft te zetten, blijf je eenzaam met deze gedachten. 

Hoe kom je van het nerveuze en opgejaagde gevoel af?

1. Bewustwording 

De eerste stap is bewust worden van je gedachten en gedragingen. Herken de momenten waarop je jezelf te hard pusht. Vraag jezelf af: Waarom doe ik dit? Voor wie doe ik dit? En wees mild voor jezelf. Het is normaal om te falen, om niet perfect te zijn. Niemand is dat. Juist van het maken van fouten leer je en geeft het je nieuwe inzichten.

2. Laat het idee los dat je iets moet bewijzen

Door naar jezelf te luisteren naar wat je écht nodig hebt, kun je de cirkel doorbreken. Laat het idee los dat je continu iets moet bewijzen. Je bent waardevol om wie je bent, niet om wat je bereikt. Focus op wat jou gelukkig maakt, niet op wat de buitenwereld verwacht.

3. Stel grenzen

Leer je eigen grenzen te respecteren. Je hoeft niet altijd aan de verwachtingen van anderen te voldoen. Of het nu gaat om werk, familie of sociale verplichtingen. Zorg ervoor dat je tijd maakt voor jezelf. Zeg “nee” als dat nodig is. Grenzen stellen is essentieel om weer rust te vinden.

4. Besluiten

Een vol hoofd komt vaak doordat je geen besluit durft of kunt nemen. Een genomen besluit vraagt geen aandacht meer in je gedachten, maar geeft juist energie of rust.

5. Focus op wie je bent, niet wat je doet

In plaats van je leven te definiëren door prestaties, probeer te focussen op wie je bent. Wat maakt jou gelukkig? Wat zijn je passies? Je hoeft niet altijd productief te zijn. Maak ruimte voor rust, hobby’s en dingen die je echt leuk vindt, zonder dat er een doel aan vastzit.

6. Ontspanning en rustmomenten

Zorg ervoor dat je dagelijks tijd maakt voor ontspanning. Of dat nu door ademhalingsoefeningen, mindfulness of een simpele wandeling in de natuur is. Het is belangrijk om uit je hoofd te stappen en je lichaam de rust te geven die het verdient.

Laat de controle los en start met genieten

De prestatiedruk waar we onszelf mee omringen, is vermoeiend en schadelijk. Maar het goede nieuws is: je kunt daar verandering in brengen. Door je bewust te worden van de onderliggende drang om te presteren en door je te richten op wie je echt bent, kun je rust vinden.

Heb je een extra zetje nodig om de controle los te laten en te gaan starten met genieten?

Als levensbegeleider begeleid ik je op weg naar een bezield en gelukkig leven, waarbij fysieke en mentale klachten niet langer de controle over jouw leven hebben.

Heb jij een extra zetje nodig om van de prestatiedruk af te komen? Plan een vrijblijvende afspraak in mijn agenda. Dan kunnen we samen kijken of en hoe ik je kan helpen naar een bezield en gelukkig leven.

The website will be translated into English in 2023.

Are you straight or do you identify yourself within the lhbtiq+ community?

I work with people and love human beings beyond their gender, race, religion, and sexual orientation.

It’s you I’m interested in, whoever you are, regardless of any color or form.

You are very Welcome here.

With love, Nic